شهرداری گرگان ، شهر پاکیزه

پیش از این در مورد مشاهیر و فرزانگان شهر گرگان صحبت کردیم و دانستیم که این خطه (استرآباد و گرگان امروزی و شهر باستانی گرگان) علی رغم همه ی نامهربانی هایی که روزگار بر آن روا داشته همواره فضایی برای رشد و پرورش این علما و فرزانگان بوده است. افرادی که نه تنها چه با فعالیت و دانش خویش نقش موثر بر تاریخ داشته بلکه با تعلیم و تربیت شاگردانی غنی و عالم تاثیری ماندگار بر جای گذارده اند.
بنا بر اینکه نگارش مقاله معرفی مشاهیر گرگان علی رغم آنکه بسیار مختصر در مورد هر فرد سخن رفت و سعی بر آن شد تا به معرفی کوتاهی اکتفا شود اما شرح و معرفی این گرانقدران در یک مقاله نگنجید و تصمیم بر آن شد تا آن را به چند بخش تقسیم کنیم. در این بخش نیز به معرفی مشاهیر و فرزانگان معاصر گرگان و استرآباد می پردازیم.

شما می توانید در مورد مشاهیری که در گذشته دورتر می زیسته اند در مقالات زیر بیشتر بخوانید:
مشاهیر و فرزانگان گرگان: نگاهی کلی به بیوگرافی و آثار مهم (بخش اول)
مشاهیر و فرزانگان گرگان: نگاهی کلی به بیوگرافی و آثار مهم (بخش دوم)
مشاهیر و فرزانگان گرگان: نگاهی کلی به بیوگرافی و آثار مهم (بخش سوم)

ملا محمدرضا فوجردی 

حاجی «ملا رضا»، معروف به «فاضل استرآبادی»، پدر «ملا محمدباقر»، یکی از علمای برجسته و مشهور «استرآباد» بود. او در علم اصول، فقه، رجال و حدیث سرآمد زمان خود به شمار می‌رفت. «محمدامین امامی خوئی» حاجی ملا رضا را علامه راشد، از برجسته‌ترین علما، بزرگ مقام و سخنور توصیف کرده است. فاضل استرآبادی علاوه بر مقام اجتهاد و توانایی تدریس در حوزه علمیه، سخنوری فصیح و بلیغ بود و در خطابه و ارشاد، بیانی بسیار نیکوداشت.
اطلاعات دقیقی از دوران کودکی و تحصیلات اولیه او در دست نیست، اما مسلم است که در «استرآباد» متولد شده و در همان جا رشد کرده است. پس از فراگیری مقدمات و سطوح، به حوزه‌های علمیه «اصفهان» و عتبات‌عالیات مهاجرت کرد و از استادان بزرگی بهره‌مند شد، و یکی از شاگردان خاص «وحید بهبهانی» بود. او در «استرآباد» مدرسه علمیه‌ای به نام «رضویه»، مسجد و آب‌انباری ساخت، اما مدرسه به دلیل هجوم حوادث ناتمام ماند.
«ملا محمدصالح استرآبادی» با اینکه همشهری او بود و اندکی پس از حاجی ملا رضا متولد شده بود، نتوانسته اطلاعات مفصلی از شرح حال وی ارائه دهد. اما از همان مقدار مختصر توضیحاتش می‌توان استنباط کرد که منظورش یک شخص بوده است؛ زیرا در هر دو شرح حال، پس از بیان کلیات، به شهادت وی به دست ترکمانان تصریح دارد. نام پدر حاج ملا رضا استرآبادی در برخی منابع و فهرست نسخه‌های خطی، محمدصادق ثبت شده است. اما مرحوم «آقابزرگ» به نقل از «مظاهر الآثار» نوشته «محمدحسن شریعتمداری»، او را «حاجی ملا محمدرضا فوجردی استرآبادی» معرفی کرده است. «ملا محمدرضا فوجردی استرآبادی» با «ملا محمدرضا بن محمدصادق استرآبادی» متفاوت است.
وی یکی از شخصیت‌های دینی و علمی بزرگ «استرآباد» بود که در قرن سیزدهم هجری قمری زندگی می‌کرد و آثار متعددی از خود به جای گذاشته است.

دکتر محمدرضا مسکوب

محمدرضا مسکوب، با همکاری چند پزشک دیگر، اولین بیمارستان خصوصی گرگان را به نام مسعود(نام پسرش) تأسیس کرد. این بیمارستان ابتدا در یک ساختمان استیجاری در خیابان شهدا در حوالی محله سرپیر شروع به کار کرد و سپس به خیابان کاخ مقابل پارک شهر منتقل شد، و در نهایت در ساختمانی در محله گرگانپارس، به طور دائمی مستقر شد. مسکوب، با همکاری پزشکان مجرب، در این بیمارستان فعالیت خود را ادامه داد.
در دهه ۶۰، محمدرضا مسکوب درگذشت و مراسم تشیع جنازه‌اش با شکوه و با حضور گسترده مردم برگزار شد. تابوت او توسط روستاییان به روستاهای اطراف گرگان برده شد و در هر روستا مراسم مذهبی برای او برگزار کردند. در نهایت نیز در میدان شهر کردکوی دخترش، مینا مسکوب، سخنرانی و از مردم تشکر کرد. مراسم ختم در مقابل درب ورودی امام‌زاده عبدالله برگزار و مطب او نیز تعطیل گشت.
بعد از درگذشت مسکوب، پزشکان دیگری در مطب او مستقر شدند و اکنون ساختمان قدیمی آن، محل طبابت پزشکان جدید و جوان است. دکتر مسکوب، علاوه بر مطب شخصی خود، در بیمارستان‌های پهلوی و بیمارستان خصوصی مسعود خدمت می‌کرد. او در تاریخ ۱۹ اسفند ۱۳۶۲ در گرگان درگذشت و در آرامستان امام‌زاده عبدالله گرگان به خاک سپرده شد.

پرویز کیانی

پرویز کیانی شناگر برجسته گرگانی در روز ۱۶ آذر ۱۳۱۴ در محله باغ پلنگ گرگان متولد شد. او از ۵ سالگی شیفته آب و شنا بود. او از شرق  تا غرب دریای خزر را بصورت پیوسته در چند روز شنا کرد و در حالی که قصد رفتن به آب‌های منطقه مثلث برمودا را داشت در روز ۲۴ مهر ۱۳۷۱ در سن ۵۷ سالگی در اثر ایست قلبی درگذشت.کتاب «شاه ماهی خزر» زندگی نامه پرویز کیانی اسطوره گرگانی شنای ایران به کوشش بهنام نیک پیام نوشته شده است.

یحیی خان قره داغی

یحیی قره داغی شخصیت برجسته گرگان که نقش مهمی در توسعه و پیشرفت این شهر و همچنین در زمینه آموزش و پرورش داشت و با تلاش‌های خود به تربیت نسل جوان و دانش‌آموزان این منطقه مبادرت می‌ورزید.
یحیی خان، به طور رسمی به نام "آقاعلى خان قره‌داغی" یا همان "مقصودلو" شناخته می‌شود. او به عنوان رئیس آموزش و پرورش در گرگان و زنجان خدمت کرد و در سپاه دانش ایران نیز فعالیت داشت و همچنین سمت شهرداری مس سرچشمه کرمان را نیز در کارنامه خود دارد. وی از افرادی بود که همواره به دغدغه خدمت به مردم و توسعه فرهنگ و دانش اهمیت می‌داد.
یحیی خان از جمله اشخاصی بود که در طول دوران فعالیت‌هایش، به مدیریت دستگاه‌های آموزشی و اداری متعددی در شهرهای مختلف ایران می‌پرداخت. او از طریق کتاب "از آستارا تا استرآباد" دکتر منوچهر ستوده و همچنین از زبان اسدالله معطوفی به عنوان یکی از مجموعه‌داران نسخ و اسناد دست‌نویس شناخته شده است.
زندگی یحیی خان نشان می‌دهد که او یک فرد با تعهد و مسئولیت‌پذیر بوده است که همواره به توسعه و پیشرفت شهر و کشور خود مشغول بوده و همچنین به تربیت و آموزش نسل‌های جوان اهمیت زیادی داده است.

عطاالله صفر پور

عطااله صفرپور زاده در تاریخ ۲۴ تیر ۱۳۲۴ در شهر گرگان متولد شد. او یک بازیگر، نویسنده و کارگردان تئاتر، سینما و رادیو و تلویزیون بود. عطا صفرپور از سال ۱۳۳۲ با اجرای نمایش سرباز عیالوار وارد عرصه بازیگری تئاتر شد و تا به امروز بیش از ۵۰ نمایش تئاتر حرفه‌ای اجرا کرده است. او یکی از برجسته‌ترین سیاه بازان ایران در سالهای اخیر بوده است.
عطا صفرپور همچنین در رادیو و تلویزیون فعالیت‌های بسیاری داشته است. او از سال ۱۳۴۶ به عنوان بازیگر وارد رادیو گرگان شد و سپس به عنوان نویسنده و کارگردان نیز فعالیت کرد. همچنین همکاری‌هایی با رادیو تهران، رادیو جوان، و رادیو فرهنگ داشته است. او بیش از ۵۰ میان پرده تلویزیونی آموزشی ترویجی کشاورزی و بیش از ۳۰ میان پرده اجتماعی ساخته است و دو فیلم بلند تلویزیونی نیز ساخته است.
معروف‌ترین نقش عطا صفرپور، نقش مُرده‌شور در سریال پایتخت ۴ بود. او در گرگان در تاریخ ۱۰ شهریور ۱۳۹۷ درگذشت. اخرین اثر وی، سریال گلشیفته به کارگردانی بهروز شعیبی بود. عطا صفرپور با بازی‌های حرفه‌ای و فعالیت‌های گوناگون در عرصه هنر و تئاتر، جایگاه ویژه‌ای در صنعت فرهنگ و هنر ایران داشت.

زنده یاد حبیب الله قلیش لی

زنده‌¬یاد «حبیب¬الله قلیش‌¬لی» برای اهالی فرهنگ، هنر و سیاست استان گلستان، کاملا آشنا و ماندگار است. او نخستین مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان پس از تبدیل شدن آن به استان و نیز از روسای شورای اسلامی شهر گرگان بود.
سوابق قلیش‌¬لی به این دو سمت محدود نمی¬‌شود. او از نخستین روزهای پیروزی انقلاب اسلامی تا زمان درگذشتش (15 خرداد 1395) در مسئولیت¬‌های مختلفی به خدمت مشغول بود و می‌توان به نخستین شهردار رسمی شهر گرگان از زمان تشکیل حکومت جمهوری، شهردار ساری، فرماندار قائم‌شهر، فرمانداری خوانسار، رئیس فرهنگ و ارشاد اسلامی گرگان، مدیرکل فرهنگ و ارشاد استان‌های بوشهر و سیستان و بلوچستان و ... اشاره کرد.
وی در کنار فعالیت¬‌های مدیریتی و سیاسی، شاعری شناخته‌ شده و نام‌آشنا در شهر گرگان و استان گلستان نیز بود. او بانی نخستین انجمن رسمی شعر در شهر گرگان در سال 1364 است که با همراهی دوست آموزگارش، زنده‌یاد «محمد رسول ساکن نویری» اقدام به تشکیل انجمن شعر و ادب گرگان کرد و این انجمن فعال و باسابقه؛ سال‌های سال به تربیت و پرورش و آموزش شاعران جوان شهر گرگان پرداخت.
قلیش‌­لی از اواخر دهه­ 1330 در دوران دبیرستان، علاقه‌مند به سرودن شعر بود و اشعارش در سنین نوجوانی بسیار پخته و نغز بودند که توجه اهل ادب را به خود جلب کرد. او یکی از پیشگامان سرایش شعر نو و نیمایی در گرگان بود و به مدت نزدیک به شش دهه در حوزه شعر فعالیت داشت.
قبل از درگذشتش، هیچ مجموعه‌ای از شعرهایش منتشر نشده بود. اما در سال 1395، با همت احمد قلیش‌لی (خواهرزاده‌اش) و با همکاری موسسه فرهنگی میرداماد گرگان، یک مجموعه کوچک از شعرهای او با عنوان «هوای وقت» به چاپ رسید.
محمد هادی نامور راد
محمد هادی نامور متولد دی ماه 1326 در محله بادگیر گرگان، نویسنده، کارگردان درام نویس و بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون بود. او در سال 1361 دوره‌ی پرتلاشی را در عرصه سینما و تلویزیون گذراند و در تولید سریال صالح آسیابان به کارگردانی مسعود پورصبری فعایت داشت. از مهم‌ترین آثار محمد هادی نامور می‌توان به فعالیت در این سریال و فیلم یارش اشاره کرد.
او در این سریال توانست با مهارتش، جای خود را میان اهالی فضای تلویزیون مطرح کند. محمد هادی نامور توانست با فعالیت در سریال صالح آسیابان تجربه حرفه‌ای موفقی برای خود رقم بزند و همکاری در کنار بازیگران بزرگ و باتجربه‌ای نظیر فرج الله زاهدی راد، رضا کیا، صفرعلی کشاورزی و علیرضا گیلانی توانست سطح کاری او را متحول کند. او همچنین با هنرمندانی چون عنایت بخشی، مهتاج نجومی، یحیی دیوانی و علی یزدانی  نیز همکاری داشت. 
محمدهادی نامور راد پیشکسوت شناخته شده و فعال تئاتر و تلویزیون در استان گلستان، شامگاه چهارشنبه  ۲۰ دی ماه  1396 بر اثر عارضه قلبی چشم از جهان فروبست. پیکر این هنرمند از مقابل تالارفخرالدین اسعد گرگانی تشییع و در آرامستان امام زاده عبدالله گرگان به خاک سپرده شد.

سید طاهر مجتهد

حاج سید طاهر حسینی استرآبادی، معروف به حاج سید طاهر، فرزند میرزا صفی یکی از علمای برجسته در دوره قاجار بود و به عنوان شاخص ترین روحانی منطقه استر آباد شناخته می‌شد. پس از درگذشت، او در مرکز شهر استرآباد و در نزدیکی سقاخانه میدان عباسعلی دفن شد و یک مقبره زیبا برای او ساخته شد که تا به امروز باقی مانده است. خانواده‌اش دامدار بودند و ابتدا در روستای آغوز دره ساکن بودند، اما بعدها به روستای جفاکنده شهرستان بندرگز مهاجرت کردند. حاج سید طاهر تحصیلات دینی خود را ابتدا در شهرستان، سپس در مدرسه عمادیه گرگان ادامه داد. او با تشویق و کمک مالی و معنوی علمای گرگان، به شهر نجف اشرف در عراق مهاجرت و با کسب فیض از محضر علمای آنجا علوم حوزوی خود را تکمیل کرد. در نجف، او با مرحوم آیت الله حائری یزدی و شیخ فضل الله نوری و سایر علمای تراز اول آشنا و فرصت مباحثه با آنان را پیدا کرد و در نهایت به درجه اجتهاد کامل رسید.
پس از بازگشت به شهر گرگان، حاجی سید طاهر به وعظ و ارشاد مردم و حل مشکلات دینی و اجتماعی آنها می‌پرداخت. او به عنوان یک عالم باطنی نیز شناخته می‌شد که به کرامات معروف بود و به مرور زمان مشهورترین و برجسته‌ترین عالم استرآباد شد. ناصرالدین شاه علاقه‌مند به حاجی سید طاهر بود و به همین دلیل املاک دو روستا را به او واگذار کرده بود. علاوه بر این، او یک گروه مسلح منظم داشت و با اشرار قدیمی ترکمن صحرا مبارزات سختی را تجربه کرد.
 حاج سید طاهر دو بار ازدواج کرد.بار اول همسر او اهل نجف اشرف بود و بعد از فوت او سیدطاهر مجددا ازدواج نمود که همسر دومش دختر آقا میرزا عسگر دنگلانی( متولی امامزاده روشن آباد) بود. او از این زن صاحب یک دختر و ۴ پسر شد. دخترش به عقد آقا سید مفید درآمد… پسران حاج سید طاهر هم عبارت بودند از سید صادق ،سید هادی ،سید عبدالله و میرزا مهدی .شهید سید صادق نیز دارای دو پسر بود به اسامی: میرزا جعفر و میرزا کاظم ،میرزا کاظم نیز پدر مرحوم حاج سید حبیب الله طاهری گرگانی می باشد.